Yürüyen Merdivenlerin Yangın Tehlikeleri ve Önlenme Yolları
Yürüyen Merdivenlerin Yangın Tehlikeleri ve yangından korunma
Yürüyen Merdivenlerin Yangın Tehlikeleri ve yangından korunma
Yürüyen merdivenlerde yangın riski de bir başka tehlikeli durum olup, farklı sebeplerden dolayı meydana gelebilen bir tür yürüyen merdiven kazası olarak da değerlendirilmektedir. Yürüyen merdiven kafesi, yangın riskini artıran gres, yağ, toz, tüy vb. gibi yanıcı maddelerin birikebileceği bir yerdir.
Yürüyen merdivenlerin içindeki yüksek seviyedeki yağ, tozla birleştiğinde ve yalnızca acil durum frenlerinin etkinleştirilmesinden kaynaklanan bir kıvılcım veya bir yolcunun dikkatsizce kibrit veya sigarayı düşürmesi, yürüyen merdivenin içinde yangın çıkmasına neden olabilir.
Sigara yasağına uymayan yolcuların düşürdüğü yanan sigara, yürüyen merdivene düşerek hareketli parçaları yağlayan petrol ürünlerini tutuşturabilir. Sigara aynı zamanda hareketli parçalar sisteminde biriken kalıntıları da ateşleyebilir.
Metalin sürekli hareketi büyük miktarda ısıya neden olur. Kıvılcımlara ve yangına neden olabilecek aşırı ısınmayı önlemek için tüm hareketli parçaların rutin olarak yağlanması gerekir.
Ayrıca kablolar ve sürücülerin aşırı yüklenmesi için uygulanan yalıtım malzemesi de yanıcı olduğundan, yangından korunma önlemleri dikkate alınmadığı takdirde bu tür malzemelerin yanmasından kaynaklanan yangın riski artacaktır.
Yürüyen merdiven iç kısmının temizlenme imkanı, yangın tehlikesini azaltmak için zorunlu düzenlemelerden biridir . Bu nedenle, yangın riskini kontrol etmek için yeterli bakım ve rutin yürüyen merdiven muayenesi, yürüyen merdivenlerin güvenliğini garanti eder.
Genel olarak yürüyen merdivenlere yönelik yangından korunma protokolleri ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir; bu nedenle standart, yangından korunma ve bina gereklilikleri için özel gereklilikler içeremez.
Ancak yürüyen merdivenlerin ve yürüyen bantların mümkün olduğunca ilave yangın tehlikesi yaratmayacak malzemelerden yapılması tavsiye edilir.
Mevcut zorlu çevre koşulları da dahil olmak üzere farklı nedenlerden kaynaklanan yangınları algılamak için yürüyen merdivene bir yangın dedektörü seçeneğinin takılması da önerilir.
Hasar ve yüksek onarım veya değiştirme maliyetinin yanı sıra potansiyel kirliliğin ve muhtemelen zehirli dumanların etkisinin en aza indirilmesi, hızlı ve güvenilir ısı dedektörlerinin uygulanmasıyla mümkün olacaktır. Sonuç olarak yangın algılama sisteminin sorumluluğu sadece hayat kurtarmak değil aynı zamanda binayı ve altyapıyı da korumaktır.
Bina inşaatı henüz bitmemişken yürüyen merdiven kurulumu sırasında bir yangın tehlikesi daha ortaya çıkabilir. Yürüyen merdivenin bazı bileşenleri (örneğin küpeşte) çok yanıcı olduğundan, bu parçaların proje sonuna kadar yeterince kaplanması gerekir.
Bu sayede özellikle kaynak gibi bazı inşaat faaliyetleri yapılırken yangına karşı korunacaklardır.
Yangın tehlikesini önlemek için, Dış ve iç döşeme, kafes kiriş, palet/basamak, ray sistemi için uygulanan izin verilen malzemeler EN 13501-1:2007+A1:2009, 11.5’e göre en az C sınıfı olmalıdır. Söz konusu standarda göre genel olarak sınıflandırılmayan malzemeler için de uygunluk testinin yapılması gerekmektedir. (EN 13823:2010+A1:2014’e göre SBI Testi [2])
Bu test, basamak veya palet, plastik parçaların bulunduğu alanın test yüzeyini oluşturduğu dikey konumdayken, basamak yüzeyinde veya yükseltici üzerinde plastik parça bulunan basamaklar ve paletler için uygulanmalıdır.
Sırtta ve yükselticide plastik eklentilerle donatılmış basamaklar halinde ve hareket yönünde plastik eklentili paletler için sürekli bir düzenlemede, EN 13501-1:2007+A1:2009 (EN 13823’e göre SBI Testi) uyarınca bir test :2010+A1:2014 ) yalnızca tüm test yüzeyini oluşturan plastik dolgu malzemesiyle yapılmalıdır.
Sürekli bir konfigürasyonun basamaklar ve paletler arasındaki boşlukları içerdiğine ve boşlukların kesinti olarak değerlendirilmediğine dikkat edilmelidir.
Yürüyen merdiven kuyuları aracılığıyla yangının bir kattan diğer kata yayılmasını önlemek ve durdurmak için farklı yöntemler bulunmaktadır.
Yöntemlerden biri, sıcaklık ve duman dedektörleri tarafından etkinleştirilecek ve zeminin kuyusunu kapatacak ve yangının binaya doğru yayılmasını önleyecek bir yangın kepengi uygulamaktır.
Yangını önlemenin bir diğer yöntemi de kuyuyu çevreleyen, tavandan sarkan, dumanı ve alevi saptıran yanmaz perdeler kullanmaktır. Bu yöntemde tavana sprinkler başlıklarından su perdesi çekilerek yürüyen merdiven izole edilir.
Bu yöntemde, yangının dumandan koruma görevi görecek bir püskürtme memesi su perdesi ile izole edilmesi yoluyla yangın tehlikesi önlenir. Yakın alan için kullanılan ve yüksek hızlı olan bu su nozulları kompakt bir su perdesi oluşturur.
Bu sayede kuyu yollarından duman ve alevlerin yükselmesi önlenir.
Diğer yöntem ise sprinkler-vent yangın kontrol sistemi kullanılarak bina içerisine taze havanın alınması ve bir fanın havayı yürüyen merdiven kat açıklıklarından aşağıya doğru yönlendirmesidir.
Daha sonra çatıdaki bir egzoz fanı, egzoz kanalı yoluyla her katın tavanının altındaki havayı yukarı çeker. Bu sistem aynı zamanda yangını söndürmek için tavanda püskürtme nozullarını da içerir.
Not: Yürüyen merdivenlerde sprinkler montajı ve montajı makinenin özel ihtiyaçları dikkate alınarak yapılmalıdır.